Niezależnie od wymiarów pomieszczenia, zaprojektowanie idealnej kuchni to nie lada wyzwanie. Szczególną trudnością okazuje się odpowiednie rozmieszczenie sprzętów AGD oraz mebli. Nieprzemyślany układ może sprawić nam wiele problemów podczas gotowania smakowitych dań czy innych codziennych czynności. Oto kilka cennych rad, które ułatwią Ci projektowanie wymarzonej kuchni.
Przede wszystkim porządek
Niepodważalną zasadą ergonomii w kuchni jest podział pomieszczenia na pięć stref: zapasów, przechowywania, przygotowywania posiłków, gotowania i zmywania. Zachowasz wtedy porządek i z większą przyjemnością oddasz się domowym obowiązkom. Jak sprawnie uporządkować wnętrze? Przede wszystkim pamiętaj, żeby rozmieścić każdą ze stref obok siebie, w proponowanej przez architektów kolejności. Ograniczysz wówczas przemieszczanie się po kuchni, schylanie, podnoszenie czy sięganie po przedmioty do minimum.
Zacznij od strefy zapasów, do której zalicza się lodówkę, zamrażarkę oraz szafki do przechowywania produktów spożywczych niewymagających chłodzenia. Każdy z elementów tej przestrzeni powinien bezpośrednio ze sobą sąsiadować i co więcej, znajdować się jak najbliżej wejścia do pomieszczenia. Przynosząc do domu zakupy, będziesz mógł je natychmiast rozłożyć w przeznaczonych do tego miejscach, bez konieczności przechodzenia przez całą kuchnię
W strefie przechowywania powinien panować największy ład. To tutaj znajdzie się miejsce na wszelkie potrzebne podczas gotowania przybory, takie jak garnki, talerze, kubki, miski, sztućce czy małe AGD. Zamiast upychać wszystkie przedmioty w zamkniętych półkach, zdecyduj się na nowocześniejsze rozwiązania, takie jak szafki posiadające podnośniki klapowe. Problem dolnych półek, z których korzystanie może być uciążliwe, rozwiążesz decydując się na wysuwane szuflady. Z łatwością znajdziesz wtedy potrzebny sprzęt i nie nadwyrężysz przy tym stawów.
Gotowanie, które sprawia przyjemność
Podczas przyrządzania posiłków najważniejsze jest skupienie się na czynnościach związanych z samym gotowaniem. Zaoszczędzisz mnóstwo czasu i energii, jeśli ułożysz poprawnie sprzęty. Kuchenka elektryczna, piekarnik, okap i mikrofalówka – to wciąż najpopularniejsze urządzenia AGD, na które decydujemy się podczas urządzania wymarzonej kuchni. Coraz większą popularnością cieszą się również kuchnie indukcyjne. Skracają czas przygotowywania dania, łatwiej utrzymać je w czystości, a przede wszystkim gwarantują dużą oszczędność energii w porównaniu z innymi płytami grzewczymi. Niezależnie od twoich preferencji rozmieszczenie dużych sprzętów AGD zaplanuj w strefie gotowania.
Wygodne obieranie, krojenie, ucieranie i mieszanie składników ułatwi blat o odpowiedniej wysokości, dopasowanej do wzrostu użytkownika i szerokości nie mniejszej niż 80 cm. Powinien być również bardzo wytrzymały, ponieważ będzie służyć nie tylko do przygotowywania posiłków, ale również wypakowywania zakupów, odkładania gorących naczyń czy odstawiania gotowych dań. Nowoczesne blaty pełnią zupełnie inne funkcje niż dawniej. Właściciele niewielkich powierzchni wykorzystują je najczęściej jako stoły. Jeśli chcesz wprowadzić nieco innowacyjności do kuchni, pomyśl o zakupie blatów montowanych w szufladzie, które wedle potrzeby możesz wysunąć, a po skończonej pracy złożyć ponownie. Nad blatem zamontuj reling kuchenny, na którym zawiesisz najpotrzebniejsze przybory, takie jak chochla, drewniana łyżka lub durszlak.
Ostatnią częścią pomieszczenia do zagospodarowania jest strefa zmywania. Co powinno się w niej znaleźć? Przede wszystkim zlew, zmywarka oraz kosze na śmieci. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że zlewozmywak definiuje wygląd kuchni, dlatego warto wybrać taki, który pasować będzie do stylu wnętrza. Nie ograniczaj się do klasycznej stali. Na rynku dostępne są zlewy i krany ceramiczne, które podkreślą wygląd kuchni i dodadzą jej charakteru. Zlewozmywak w ciemnych barwach doskonale wpasuje się w loftową aranżację. Beż, biel czy odcienie szarości skomponują się natomiast z cieszącym się ogromną popularnością skandynawskim i angielskim stylem. Z myciem naczyń codziennego użytku świetnie poradzi sobie zmywarka. Nie tylko lepiej doczyści brudne talerze i kubki, ale także zaoszczędzi czas oraz zapewni większą higienę dzięki opcji wyparzania. Kosze na odpady najlepiej ulokować w wysuwanej szafce, którą można zamontować pod zlewozmywakiem. W okolicy zlewu dobrze jest umieścić produkty do utrzymywania czystości – płyn do naczyń, worki na odpady, gąbki, zmiotkę czy ściereczki.
Zaplanuj układ mebli kuchennych
Podczas projektowania funkcjonalnej kuchni kluczową kwestią jest przemyślany układ mebli. Dobierz go do metrażu kuchni oraz budżetu, jakim dysponujesz na wykończenie wnętrza. Jak ułożyć kuchenną zabudowę w najbardziej ergonomiczny sposób? Możesz posłużyć się gotowymi układami, które są najczęściej wykorzystywane przez architektów wnętrz.
Zabudowa na planie litery L charakteryzuje się tym, że meble i sprzęty ustawione są do siebie prostopadle. Niebywałą zaletą tego układu jest jego uniwersalność. Sprawdzi się zarówno w dużych, jak i małych mieszkaniach. Szczególnie dobrze wpasowuje się w aneksy kuchenne, ponieważ pozwala stworzyć płynne przejście między kuchnią a salonem. Literę L uzyskasz np. układając lodówkę i zlew przy dłuższej ścianie, natomiast kuchenkę przy krótszej. Płytę grzewczą i zlewozmywak powinien oddzielić roboczy blat. Można także sprytnie zaprojektować sprawiający zwykle sporo kłopotu narożnik. Zyskasz sporo przestrzeni na przechowywanie garnków lub małego AGD, jeśli zamontujesz w nim obrotową półkę na naczynia lub tzw. space corner, który spełni funkcję kolejnego miejsca do przechowywania.
W podobny sposób narożniki zagospodarujesz w układzie na planie litery G, czyli kuchni z tzw. półwyspem. Jednak tę zabudowę poleca się raczej do przestronnych pomieszczeń, w których przechowuje się sporą ilość naczyń i sprzętów. W tym przypadku meble ustawione są wzdłuż trzech ścian. Przy czwartej powinien znaleźć się blat do spożywania posiłków. Jeśli dysponujesz sporą przestrzenią pomiędzy meblami, możesz postawić w niej stół, a tym samym połączyć kuchnię z jadalnią.
Prostokątne kuchnie, w których zamontowane jest okno, będą najbardziej funkcjonale w układzie na planie litery U. Wówczas meble kuchenne ustaw wzdłuż dwóch dłuższych ścian i jednej krótszej. Blat roboczy umieść pod oknem. Podczas przyrządzania posiłków będziesz mieć do dyspozycji naturalne światło. Kuchenka i lodówka powinny znaleźć się naprzeciwko siebie, a zlew w narożniku. Często wykorzystywanym w kuchniach typu U zabiegiem jest zamontowanie po jednej stronie wysokich szafek, a po drugiej nieco niższych. Tym sposobem wprowadzisz nieco finezji w aranżację pomieszczenia.
Kuchnia z wyspą to rozwiązanie dla właścicieli większych metraży. Ceniona jest za to, że pozwala na dużą swobodę w aranżacji pozostałych sprzętów i mebli. Ponadto wprowadzi do wnętrza odrobinę luksusu i nowoczesności. Kuchenna wyspa może posłużyć za strefę gotowania, przygotowywania posiłków lub strefę zmywania.
Odpowiednią ergonomię otrzymamy też w kuchni dwurzędowej, w której szafki zlokalizowane są w dwóch równoległych liniach. Zlew, blat roboczy i kuchenkę umieść pod jedną ze ścian. Naprzeciwko zamontuj lodówkę i dodatkową przestrzeń roboczą. Pamiętaj także o odległości pomiędzy rzędami mebli. Powinna wynosić od 90 do 120 centymetrów, żeby zapewnić wszystkim domownikom swobodne korzystanie z kuchni.
W odróżnieniu od planu dwurzędowego, jeden rząd nie pozwala na zachowanie ergonomicznego układu, utrudniając tym samym gotowanie. Jeśli jesteś skazany na układ jednorzędowy, postaraj się ustawić meble kuchenne w odpowiedniej kolejności. Na samym początku ustaw lodówkę, tuż za nią szafki do przechowywania produktów spożywczych, a następnie zlewozmywak, blat roboczy oraz płytę grzewczą.
Trójkąt roboczy, czyli ergonomii ciąg dalszy
Myśląc o ergonomicznych rozwiązaniach w kuchni, nie sposób pominąć tak istotnego aspektu, jak tzw. trójkąt roboczy, czyli zasady określającej rozstawienie w pomieszczeniu trzech najważniejszych sprzętów – lodówki, kuchenki i zlewu. To właśnie między nimi poruszamy się podczas przyrządzania potraw, dlatego tak ważne jest, aby znajdowały się w niewielkiej odległości.
Zgodnie z ustalonymi przez projektantów zasadami powinno zamontować się je w taki sposób, żeby wyznaczyły między sobą trójkąt. Optymalne odległości to: 120-210 cm pomiędzy lodówką a zlewem i zlewem a kuchenką (w małych pomieszczeniach wymiary możemy zmniejszyć do 90 cm) oraz 120-270 między lodówką i kuchenką.
Warto jednak podkreślić, że trójkąt roboczy nie sprawdzi się w każdym układzie mebli kuchennych. Najłatwiej uwzględnić go, gdy mamy do czynienia z planem nakreślonym na wzór litery U i L, w zabudowie dwustronnej lub pomieszczeniu z wyspą.
