Przygotowanie wystawnej wigilii dla wielu z nas stanowi logistyczne wyzwanie. Tym bardziej, gdy na co dzień staramy się prowadzić ekologiczny styl życia. Boże Narodzenie to najbardziej nastawiony na konsumpcjonizm czas w roku. Pozornie może się wydawać, że ma niewiele wspólnego ze zrównoważonym stylem życia. Urządzenie świąt w duchu zero waste jest jednak możliwe. Wystarczy zachować zdrowy rozsądek podczas zakupów i dokładnie przemyśleć wszelkie kwestie organizacyjne. Poniżej podpowiadamy, jak zabrać się za przygotowania.
Planuj i organizuj z głową
Wigilia w duchu zero waste może stanowić wyzwanie. Warto się go jednak podjąć i przyczynić się do zmniejszenia wpływu człowieka na degradację planety. W czasie świąt marnujemy zarówno jedzenie, jak i same składniki używane do gotowania. Dlatego warto dokładnie zaplanować poszczególne prace. Pierwszym krokiem do przygotowania wigilii zero waste jest określenie liczby gości, którzy zasiądą przy stole. Następnie należy wybrać się na odpowiedzialne, zaplanowane zakupy. Zanim trafisz do sklepu, musisz przygotować listę potrzebnych produktów. Określ, co konkretnie przyda się podczas gotowania i w jakiej ilości. Podczas zakupów zachowaj konsekwencję. Do koszyka wkładaj tylko produkty z listy. Nie daj się skusić na świąteczne promocje, wtedy zwiększa się ryzyko kupienia rzeczy, które do niczego się nie przydadzą.
Lista zakupów to podstawa udanych, ekologicznych sprawunków przedświątecznych. Pozwala zachować czujność i zaoszczędzić pieniądze. Świetnym sposobem na kolejną oszczędność jest kupowanie wielopaków, które są często oferowane przez producentów żywności. Sprawdzą się zwłaszcza wtedy, gdy do gotowania potrzeba więcej produktów, niż oferują tradycyjne opakowania.
W święta Bożego Narodzenia zjadamy więcej ryb niż w ciągu całego roku. Zgodnie z tradycją na wigilijnym stole pojawia się m.in. karp czy śledź. Pamiętaj, aby wybierać ryby ze zrównoważonych hodowli. Około 90 proc. zasobów rybnych na świecie jest przełowionych. Zjadamy ryby szybciej, niż mogą się one odrodzić. Utrzymując takie tempo konsumpcji już niebawem nie będziemy mogli cieszyć się karpiem podczas wigilijnej kolacji. Z tego powodu należy wybierać ryby łowione w przyjazny dla środowiska sposób. Zrównoważone hodowle posiadają certyfikaty. Szukaj odznaczeń z informacją o atestach, a z pewnością wybierzesz najlepszą rybę.
Nie marnuj jedzenia
Kierując się zasadami idei zero waste, należy ograniczyć konsumpcję i dobrze wykorzystywać to, co ma się już pod ręką. Przygotowania do zrównoważonych świąt należy zacząć od przemyślenia procesu przyrządzania jedzenia. W końcu to kluczowa część wigilijnej kolacji. Staraj się wykorzystywać wszystkie produkty spożywcze w całości. Po przyrządzeniu smacznej ryby z pewnością zostaną po niej ości i kręgosłup. Zazwyczaj obie części zwierzęcia trafiają do kosza. Tymczasem można wykorzystać je do przygotowania ryby w galarecie. Zamiast wykorzystywać żelatynę do gotowania wywaru, zastąp ją pozostałościami po rybie. Gotowy płyn wystarczy odcedzić i zaczekać, aż stężeje. Grzbiety z ośćmi oraz głowy mogą natomiast posłużyć jako składnik bulionu na zupę rybną.
Równie rozsądnie warto podejść do gotowania innych zup. Wrzucane do nich warzywa wystarczy dokładnie umyć. Obieranie ich ze skóry, jest zbędą czynnością. Tuż pod wierzchnią warstwą skórek kryje się najwięcej witamin i składników odżywczych. Obierając je, pozbywasz się niezwykle cennych w diecie substancji. Jeśli warzywa nie trafią na wigilijny stół, zamroź je i podaj jako dodatek do obiadu następnego dnia.
Nadmiar potraw nie musi kończyć się marnotrawstwem. Niezjedzonymi potrawami można podzielić się z innymi. W internecie funkcjonuje wiele grup foodsharingowych, które chętnie przekażą pożywienie tym, którzy najbardziej go potrzebują. Nie musisz jechać z potrawami wigilijnymi do punktu, w którym trwa zbiórka. Wiele organizacji samodzielnie odbiera jedzenie od darczyńców. Wystarczy zgłosić chęć podzielenia się posiłkiem z inną osobą, a wyznaczony wolontariusz odbierze paczkę i zawiezie ją do jadłodajni.
Świąteczne prezenty w stylu eko
Organizując święta zero waste, warto przemyśleć prezenty dla najbliższych. Być może podczas rozmowy ustalicie wspólnie, że w tym roku nie kupujecie żadnych podarunków. Jeśli jednak prezenty są dla ciebie nieodłączną częścią wigilii, pomyśl, jak zmienić ten zwyczaj w bardziej ekologiczny.
Pierwszym sposobem jest wykonanie prezentów własnoręcznie. Świetnie sprawi się w tym technika decoupage. Jest prosta, wykorzystuje produkty, które każdy posiada w domu i pozwala stworzyć piękne przedmioty. Aby uniknąć kupowania prezentów każdemu członkowi rodziny, można dodać do świątecznej tradycji zabawę w sekretnego Mikołaja. Każdy bierze wówczas udział w losowaniu osoby, której podaruje prezent. Tym sposobem otrzyma bardziej przemyślany i cenniejszy podarunek.
Ekologiczne prezenty to przede wszystkim takie, które będą używane przez wiele lat. Podczas zakupów weź pod uwagę preferencje najbliższych. Wybieraj rzeczy, które są wysokiej jakości i mają naturalny skład. Innym pomysłem na prezent w duchu zero waste jest obdarowanie bliskich emocjami i przeżyciami. Zamiast swetra czy skarpetek, kup krewnemu kupon na dzień w spa, kurs językowy, naukę gry na wybranym instrumencie czy lot paralotnią.
Najwspanialszym rodzajem prezentu, jaki można podarować innym, to wsparcie wybranego celu charytatywnego. Zastanów się z rodziną, którą organizację warto wspomóc w tym szczególnym okresie w roku. Pomoc potrzebującym daje nieporównywalną do materialnych rzeczy radość.
Choinka zero waste
Wbrew pozorom zakup sztucznej choinki wykonanej z plastiku nie jest dobrą alternatywą dla środowiska. Takie drzewka są ogromnym obciążeniem dla planety – zarówno pod kątem produkcji, jak i powstawania plastikowych odpadów. Żywa choinka z korzeniami jest najlepszym wyborem. W sklepach można coraz częściej kupić drzewka, które znajdują się w doniczkach. Po zimie choinkę zasadź w ziemi, jeśli masz kawałek wolnej przestrzeni w ogrodzie. Doskonałym rozwiązaniem są też wypożyczalnie świątecznych drzewek, coraz bardziej popularne, szczególnie w miastach. Taką choinkę możesz oddać później do wypożyczalni, aby zaczekała na kolejne święta, zaś zniszczoną lub uschniętą – do najbliższego punktu selektywnego zbierania odpadów biodegradowalnych lub przeznaczyć na kompost.
Na żywej choince najlepiej prezentują się własnoręcznie wykonane ozdoby. Przydadzą się do tego dobrodziejstwa natury, które można z łatwością znaleźć podczas spaceru w lesie. Są to szyszki, orzechy, żołędzie czy gałęzie iglastych drzew. Do stworzenia ozdób posłuży także papier oraz modelina. Pięknie na ozdobach prezentują się zasuszone lub świeże kwiaty oraz owoce. To całkowicie biodegradowalne materiały, które nie zaśmiecają środowiska.
Przygotowanie świąt zero waste tylko z pozoru wydaje się trudnym zadaniem. W rzeczywistości ekologiczne przyzwyczajenia znacznie ułatwiają większość czynności, które wykonujemy podczas szykowania wigilijnej kolacji. Kilka prostych zmian w podejściu do gotowania, dekorowania czy kupowania prezentów ma wielkie znaczenie dla otaczającej nas przyrody. Dlatego warto wcielić je w życiu przy kolejnej nadarzającej się okazji.
